Standardy ochrony dzieci

W Przedszkolu  nr 27 w Zabrzu

 

Sierpień 2024

 

Standardy ochrony dzieci przed krzywdzeniem to zbiór zasad, które pomagają tworzyć bezpieczne, wolne od przemocy i przyjazne środowisko w szkołach, przedszkolach i innych placówkach działających na rzecz dzieci.

• Standard I. POLITYKA: Organizacja/instytucja ustanowiła i wprowadziła w życie
Politykę ochrony dzieci przed krzywdzeniem.
• Standard II. PERSONEL: Organizacja/instytucja monitoruje, edukuje i angażuje swoich
pracowników w celu zapobiegania krzywdzeniu dzieci.
• Standard III. PROCEDURY: w organizacji/instytucji funkcjonują procedury zgłaszania
podejrzenia oraz podejmowania interwencji w sytuacji zagrożenia bezpieczeństwa
dziecka.
• Standard IV. MONITORING: Organizacja/instytucja monitoruje i okresowo weryfikuje
zgodność prowadzonych działań z przyjętymi standardami ochrony dzieci
W placówce, która spełnia standardy ochrony dzieci:
• nie pracują osoby mogące zagrażać bezpieczeństwu dziecka,
• wszyscy pracownicy wiedzą, jak rozpoznawać symptomy krzywdzenia dziecka oraz
jak podejmować interwencję w przypadku podejrzenia, że dziecko jest ofiarą
przemocy - w placówce lub w rodzinie,
• wszystkie dzieci dowiadują się, jak unikać zagrożeń w kontaktach z dorosłymi i
rówieśnikami - w realnym świecie oraz w Internecie,
• wszystkie dzieci mają stały dostęp do informacji, gdzie szukać pomocy w trudnych
sytuacjach życiowych,
• rodzice dowiadują się, jak wychowywać dziecko bez przemocy i uczyć je zasad
bezpieczeństwa.

 

 

PODSTAWOWE AKTY PRAWNE POLITYKI OCHRONY DZIECI, NA KTÓRYCH

OPARTE SĄ STANDARDY OCHRONY MAŁOLETNICH

 

 

• Ustawa z dnia 14 grudnia 2016 r. Prawo oświatowe (Dz. U. z 2023 r. poz. 900) - UPO

• Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (Dz. U. z 2023 r. poz. 1465) - KP

• Ustawa z dnia 26 stycznia 1982 r. Karta Nauczyciela (Dz. U. z 2023 r. poz. 984, ze zm.) -KN

• Ustawa z 13 maja 2016 r. o przeciwdziałaniu zagrożeniom przestępczością na tle seksualnym

i ochronie małoletnich (Dz.U. z 2023 r. poz. 1304 ze zm.)

• Ustawa z 28 lipca 2023 r. o zmianie ustawy - Kodeks rodzinny i opiekuńczy oraz niektórych

innych ustaw (Dz.U. z 2023 r. poz. 1606) – art. 7 pkt 6.

• Ustawa z dnia 12 kwietnia 2019 r. o opiece zdrowotnej nad uczniami (Dz. U. poz. 1078)

• Ustawa z dnia 12 grudnia 2013 r. Prawo budowlane ( Dz. U z 2023 r. poz. 682)

• Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 31 grudnia 2002 r. w sprawie

bezpieczeństwa i higieny w publicznych i niepublicznych szkołach i placówkach (Dz. U.

z 2020 r. poz. 1604)

• Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 25 maja 2018 r. w sprawie warunków

i sposobu organizowania przez publiczne przedszkola, szkoły i placówki krajoznawstwa

i turystyki (Dz. U. poz. 1055)

• Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 11 sierpnia 2017 r. w sprawie

organizacji roku szkolnego (Dz. U. z 2023 r. poz. 1211).

 

 

ROZPOZNAWANIE I REAGOWANIE NA CZYNNIKI RYZYKA KRZYWDZENIA

DZIECI

Pracownicy Przedszkola posiadają wiedzę i w ramach wykonywanych obowiązków zwracają

uwagę na czynniki ryzyka krzywdzenia małoletnich takie jak np.:

1. dziecko jest często brudne, nieprzyjemnie pachnie,

2. dziecko kradnie jedzenie, pieniądze itp.,

3. dziecko jest głodne,

4. dziecko nie otrzymuje potrzebnej mu opieki medycznej, okularów itp.,

5. dziecko nie ma przyborów szkolnych, odzieży i butów dostosowanych do warunków

atmosferycznych,

6. dziecko ma widoczne obrażenia ciała (siniaki, ugryzienia, rany), których pochodzenie

trudno jest wyjaśnić. Obrażenia są w różnej fazie gojenia,

7. podawane przez dziecko wyjaśnienia dotyczące obrażeń wydają się niewiarygodne,

niemożliwe, niespójne itp., dziecko często je zmienia,
8. pojawia się niechęć do zajęć z zakresu wychowania fizycznego - dziecko nadmiernie
zakrywa ciało, niestosownie do sytuacji i pogody,
9. boi się rodzica lub opiekuna, boi się przed powrotem do domu,
10. dziecko wzdryga się, kiedy podchodzi do niego osoba dorosła,
11. dziecko cierpi na powtarzające się dolegliwości somatyczne: bóle brzucha, głowy, mdłości itp.,
12. dziecko jest bierne, wycofane, uległe, przestraszone, depresyjne itp. lub zachowuje się
agresywnie, buntuje się, samo okalecza się itp.,
13. dziecko osiąga słabsze wyniki w nauce w stosunku do swoich możliwości,
14. dziecko ucieka w świat wirtualny (gry komputerowe, Internet),
15. nadmiernie szuka kontaktu z dorosłym (tzw. „lepkość” małoletniego),
16. w pracach artystycznych, rozmowach, zachowaniu ucznia zaczynają dominować
elementy/motywy seksualne,
17. dziecko jest rozbudzony seksualnie niestosownie do sytuacji i wieku,
18. dziecko ucieka z domu,
19. nastąpiła nagła i wyraźna zmiana zachowania dziecka,
20. dziecko mówi o przemocy.
Jeżeli z objawami u dziecka współwystępują określone zachowania rodziców lub opiekunów,
to podejrzenie, że dziecko jest krzywdzone jest szczególnie uzasadnione. Niepokojące
zachowania rodziców to:
1. rodzic (opiekun) podaje nieprzekonujące lub sprzeczne informacje lub odmawia wyjaśnień
przyczyn obrażeń dziecka,
2. rodzic (opiekun) odmawia, nie utrzymuje kontaktów z osobami zainteresowanymi losem
dziecka,
3. rodzic (opiekun) mówi o małoletnim w negatywny sposób, ciągle obwinia, poniża strofuje
dziecko (np.: używając określeń takich jak „idiota”, „gnojek”, „gówniarz”),
4. rodzic (opiekun) poddaje małoletniego surowej dyscyplinie lub jest nadopiekuńczy lub zbyt
pobłażliwy lub odrzuca małoletniego,
5. rodzic (opiekun) nie interesuje się losem i problemami małoletniego,
6. rodzic (opiekun) zachowuje się agresywnie,
7. rodzic (opiekun) ma zaburzony kontakt z rzeczywistością np. reaguje nieadekwatnie do
sytuacji, wypowiada się niespójnie,
8. rodzic (opiekun) nie ma świadomości lub neguje potrzeby małoletniego,
9. rodzic (opiekun) faworyzuje jedno z rodzeństwa,
10. rodzic (opiekun) przekracza dopuszczalne granice w kontakcie fizycznym lub werbalnym,
11. rodzic (opiekun) nadużywa alkoholu, narkotyków lub innych środków odurzających.
W przypadku zidentyfikowania czynników ryzyka, nauczyciele Przedszkola podejmują
rozmowę z rodzicami, przekazując informacje na temat dostępnej oferty wsparcia i motywując ich do szukania stosownej pomocy.

 

 

Polityka oraz procedury ochrony dzieci przed krzywdzeniem

 

Naczelną zasadą wszystkich działań podejmowanych przez pracowników zatrudnionych

w Przedszkolu nr 27 w Zabrzu jest działanie dla dobra każdego dziecka i w jego najlepszym interesie. Pracownicy traktują dziecko z szacunkiem oraz uwzględniają jego potrzeby. Niedopuszczalne jest stosowanie przez pracowników wobec dziecka przemocy w jakiejkolwiek formie, a pracownicy realizując te cele, działają w ramach obowiązującego prawa, statutu przedszkola, wprowadzonych regulaminów oraz powierzonych im kompetencji określonych w zawartych indywidualnych umowach oraz zakresach czynności.

 

 

§ 1.

Ilekroć w niniejszym dokumencie, bez bliższego określenia, jest mowa o:

1) pracownikach – należy przez to rozumieć wszystkich nauczycieli i pracowników administracji i obsługi zatrudnionych w Przedszkolu na podstawie umowy o pracę, a także umowy cywilnoprawnej, wolontariatu lub osoby odbywająca staż;

2) dziecku – należy przez to rozumieć każdego wychowanka,

3) opiekunem dziecka– należy przez to rozumieć jego rodzica lub opiekuna prawnego, którym

jest również rodzic zastępczy;

4) zgodzie rodzica – należy przez to rozumieć zgodę co najmniej jednego z rodziców dziecka

uczęszczającego do Przedszkola:

5) krzywdzenie dziecka – należy rozumieć popełnienie czynu zabronionego lub czynu karalnego na szkodę dziecka przez jakąkolwiek osobę, w tym członka personelu placówki,

lub zagrożenie dobra dziecka, w tym jego zaniedbywanie.

 

§ 2.

 

1. Pracownicy posiadają wiedzę i w ramach wykonywanych obowiązków zwracają uwagę na

czynniki ryzyka krzywdzenia dzieci i monitorują sytuację i ich dobrostan.

 

2. W przypadku zidentyfikowania czynników ryzyka pracownik ma obowiązek zgłoszenia tego

do dyrektora Przedszkola, który podejmuje stosowne działania, w tym przedstawia rodzicom dostępną ofertę wsparcia.

§ 3.

 

1. Rekrutacja nauczycieli odbywa się zgodnie z zasadami określonymi w ustawie – Karta Nauczyciela oraz obowiązku weryfikacji kandydata do zatrudnienia w Centralnym Rejestrze Orzeczeń Dyscyplinarnych oraz w Rejestrze Sprawców Przestępstw na tle Seksualnym.

 

2. Rekrutacja pracowników administracji i obsługi odbywa się na zasadach określonych w ustawie o pracownikach samorządowych i przepisach wykonawczych oraz obowiązku weryfikacji kandydata do zatrudnienia w Rejestrze Sprawców Przestępstw na tle Seksualnym.

 

§ 4.

 

Pracownicy mają znać i stosować zasady bezpiecznych relacji z dzieckiem ustalone w Przedszkolu na podstawie obowiązujących przepisów prawa, statutu, regulaminu pracy i innych przepisów wewnętrznych, w szczególności:

1) relacja z dziećmi powinna być profesjonalna, komunikaty bądź działania wobec dziecka

powinny być odpowiednie do sytuacji, bezpieczne, uzasadnione i zrozumiałe dla dziecka;

2) nie wolno w obecności dzieci niestosownie żartować, używać wulgaryzmów, wykonywać obraźliwych gestów, wypowiadać treści o zabarwieniu seksualnym, przemocowym;

3) kontakty z dziećmi powinny być nacechowane szacunkiem, cierpliwością, życzliwością, dbałością o bezpieczeństwo fizyczne i psychiczne konkretnego dziecka i dzieci pozostałych. Nie dyskryminować ze względu na jakiekolwiek cechy, w tym specjalne potrzeby, niepełnosprawność, rasę, płeć, religię, kolor skóry, pochodzenie narodowe lub  etniczne itp.;

4) nie wolno stosować wobec dzieci zachowań nacechowanych przemocą fizyczną, chyba że jest to niezbędne w sytuacji, w której dziecko zagraża sobie lub innym (np. mocne przytrzymanie);

5) nie wolno stosować gróźb;

6) należy dbać o poufność i ochronę informacji dotyczących dziecka;

7) jeśli konieczne jest wspieranie dziecka w realizacji czynności samoobsługowych i higienicznych z uwagi na poziom jego funkcjonowania, należy to czynić w taki sposób, by nie skutkowało to dyskomfortem, upokorzeniem czy wyśmiewaniem przez inne osoby. Wspieranie powinno odbywać się w sposób bezpieczny, z zachowaniem prywatności.

 

§ 5

 

1. W przypadku powzięcia przez pracownika podejrzenia, że dziecko jest krzywdzone, ma on

obowiązek przekazania uzyskanej informacji do wychowawcy, pedagoga, psychologa, dyrektora lub wicedyrektora.

 

2. W sytuacji podejrzenia lub ujawnienia krzywdzenia zawsze należy stworzyć dziecku możliwość wypowiedzenia się, przedstawienia swojego zdania/opinii, pamiętając, że może to być dla dziecka pierwsza i jedyna rozmowa (dziecko może już nie podjąć więcej prób poszukiwania wsparcia). Szczególnie ważne jest, by:

a) wyrazić swoją troskę poprzez deklarację, że się dziecku wierzy;

b) zapewnić dziecko, że dobrze zrobiło, gdy zdecydowało się na rozmowę o zdarzeniu;

c) wyjaśnić dziecku, że jest niewinne;

d) negatywnie ocenić każdą formę przemocy i podkreślić, że jest ona niedopuszczalna i należy jej zapobiegać;

e) poinformować dziecko, że zdarzeniem zajmą się odpowiednie osoby;

f) zdeklarować, że zrobi się wszystko, by taka sytuacja się nie powtarzała, a dziecko mogło się czuć bezpiecznie.

 

3. W trakcie rozmowy pracownik nie może:

a) przerywać;

b) krytykować i komentować;

c) uzupełniać wypowiedzi dziecka własnymi domysłami;

d) minimalizować zdarzenia.

 

 

§ 6.

 

1. Osoba wskazana w § 5 wzywa opiekunów dziecka, którego krzywdzenie podejrzewa, oraz

informuje ich o podejrzeniu.

 

2. Pedagog lub psycholog lub inna wskazana przez dyrektora osoba powinna sporządzić syntetyczny opis sytuacji szkolnej i rodzinnej dziecka na podstawie rozmów z dzieckiem, nauczycielami, wychowawcą i rodzicami. W opisie powinny znaleźć się w szczególności takie informacje jak: kogo dotyczy sytuacja, badany problem, ustalenia, podjęte kroki, osoby zaangażowane.

 

3. Jeśli z analizy sytuacji wyniknie konieczność podejmowania dodatkowych działań, pedagog/psycholog w porozumieniu z wychowawcą dziecka przygotowuje plan pomocy dziecku.

 

4. Plan pomocy dziecku powinien zawierać wskazania dotyczące podjętych działań w celu zapewnienia dziecku bezpieczeństwa, w tym zgłoszenie podejrzenia krzywdzenia do odpowiedniej instytucji i zapewnienia możliwego wsparcia, jakie zaoferuje się dziecku.

 

5. W przypadku drobnych incydentów, gdy ryzyko powtarzalności sytuacji jest nieznaczne, dokonuje się stosownych wpisów w dokumentacji pedagoga, psychologa, pedagoga specjalnego, wychowawcy, dyrektora lub innych nauczycieli związanych z daną sytuacją.

 

 

§ 7.

 

1. W przypadkach dotyczących wykorzystywania seksualnego oraz znęcania się fizycznego  i psychicznego nad dzieckiem, dyrektor powołuje zespół interwencyjny, w skład którego mogą wejść: pedagog, psycholog, wychowawca oraz inni członkowie mający wiedzę o krzywdzeniu dziecka lub o dziecku.

 

2. Dyrektor oraz osoby przez niego upoważnione mogą złożyć do odpowiednich służb/instytucji zawiadomienie o podejrzeniu popełnienia przestępstwa na szkodę małoletniego, jeśli sytuacja wymaga natychmiastowych działań.

 

3. Dyrektor lub osoby przez niego upoważnione, na podstawie zgromadzonych informacji dotyczących sytuacji dziecka, mogą złożyć zawiadomienie do sądu opiekuńczego lub mogą wszcząć procedurę „Niebieskie Karty”.

 

4. Zespół interwencyjny sporządza plan pomocy dziecku, na podstawie opisu sporządzonego przez członków zespołu, uzyskanych informacji.

 

5. Plan, o którym mowa w p.4, jest konsultowany z rodzicami w celu włączenia ich do współpracy na rzecz zmiany w sytuacji dziecka.

 

6. W sytuacji, gdy potencjalnym sprawcą krzywdzenia dziecka jest rodzic, wyłącza się go z działań, spotkań i ustaleń, jeśli to miałoby narazić dziecko na dalsze krzywdzenie. W takiej sytuacji rozmowy i ustalenia prowadzi się z drugim rodzicem.

 

7. W sytuacji, gdy rodzic/rodzice są potencjalnymi sprawcami krzywdzenia dziecka i nie można wskazać opiekuna, który zagwarantuje dziecku bezpieczeństwo, nawiązuje się współpracę z odpowiednimi służbami/instytucjami, by zabezpieczyć dziecko.

 

 

§ 8.

 

1. W Przedszkolu, uznając prawo dziecka do prywatności i ochrony dóbr osobistych, zapewnia

się ochronę wizerunku dziecka i najwyższe standardy ochrony danych osobowych dzieci

zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa i przepisami wewnętrznymi.

 

2. Pracownikom nie wolno umożliwiać przedstawicielom mediów utrwalania wizerunku dziecka (filmowanie, fotografowanie, nagrywanie głosu dziecka) na terenie placówki bez pisemnej zgody opiekuna dziecka.

 

3. W Przedszkolu nie wolno udostępniać przedstawicielowi mediów danych kontaktowych do opiekuna dziecka, bez wiedzy i zgody tego opiekuna.

 

§ 9.

 

1. Przedszkole podejmuje działania zabezpieczające dzieci przed dostępem do treści, które mogą stanowić zagrożenie dla ich prawidłowego rozwoju zapewniając dzieciom dostęp do Internetu podczas planowych zajęć poprzez wsparcie informatyka.

 

2. Na terenie Przedszkola dostęp dziecka do Internetu możliwy jest pod nadzorem nauczyciela na zajęciach komputerowych lub innych zajęciach z wykorzystaniem Internetu.

 

3. Nauczyciel prowadzący zajęcia ma obowiązek okresowego informowania dzieci o zasadach bezpiecznego korzystania z Internetu.

 

4. Przedszkole zapewnia dostęp do materiałów edukacyjnych, dotyczących bezpiecznego korzystania z Internetu na swojej stronie internetowej.

 

§ 10.

 

1. W statucie są opracowane prawa i obowiązki dzieci- wychowanków Przedszkola, w tym zasady zachowania obowiązujące dzieci.

 

2. W ramach pracy dydaktyczno-wychowawczo- opiekuńczej zasady bezpiecznego zachowania omawia się na bieżąco, a także sytuacyjnie w miarę potrzeb.

 

3. Zachowania niedozwolone w relacjach między dziećmi to w szczególności: przemoc fizyczna, agresja słowna, niszczenie cudzej własności, wymuszenia, szantaż.

 

§ 11.

 

1. Osoby odpowiedzialne za szkolenie personelu w zakresie stosowania standardów to dyrektor/wicedyrektor przedszkola i pedagog /psycholog przedszkolny.

 

2. Dyrektor przedszkola w szczególności:

1) przekazuje informacje prawne oraz nadzoruje przestrzeganie ustalonych standardów;

2) powołuje koordynatora działań,

3) monitoruje przepływ informacji o standardach obowiązujących w Przedszkolu do rodziców, dzieci, pracowników;

4) organizuje w miarę potrzeb i możliwości szkolenia z ekspertami zewnętrznymi.

 

3. Pedagog szkolny/psycholog w szczególności:

1) omawia pragmatykę wdrażania standardów;

2) szkoli personel;

3) aktualizuje informacje o standardach na stronie szkoły.

 

4. Zasady przygotowania personelu do stosowania standardów:

1) informacja o standardach obowiązujących w Przedszkolu oraz związanych z tym

regulacjach prawnych – dostępna dla każdego pracownika na stronie Przedszkola, a także

w kancelarii Przedszkola;

2) nowozatrudnieni pracownicy mają obowiązek zapoznania się z obowiązującymi

standardami w pierwszym tygodniu pracy;

3) dokumentowanie działań może się odbywać w szczególności poprzez ogłoszenie do

nauczycieli przez e-mail (wydruk), przygotowanie listy obecności ze szkoleń,

w przypadku indywidualnego instruktażu – zapis w dzienniku pedagoga/psychologa

szkolnego.

 

 

§ 12.

1. Standardy obowiązujące w Przedszkolu są dostępne na stronie www przedszkola.

2. Dzieci są informowane o standardach na zajęciach cyklicznie w miarę potrzeb.

3. Rodzice są informowani o standardach na pierwszym zebraniu z wychowawcą po wejściu

w życie standardów.

 

 

§ 13.

 

Dokumentacja dotycząca ujawnionych lub zgłoszonych incydentów lub zdarzeń zagrażających

dobru małoletniego przechowywana jest zgodnie z przepisami dotyczącymi przechowywania

dokumentacji, zabezpieczona przed dostępem osób nieupoważnionych.

 

 

§ 14.

 

Monitorowanie realizacji niniejszej polityki dokonuje się co najmniej raz w roku w formie

ankiety skierowanej do pracowników i opiekunów uczniów, a w przypadku dokonania w niej

zmian, zasięga się opinii rady rodziców i samorządu uczniowskiego.

 

 

 

 

 

Załącznik nr 1

KARTA INTERWENCJI W PRZEDSZKOLU

 

Imię i nazwisko dziecka
Data zgłoszenia
Imię i nazwisko osoby zgłaszającej
Opis zdarzenia
Podjęte działania	Zgłoszenie do instytucji (jakiej?)	Rozmowa z rodzicami – data, notatka służbowa z rozmowy	Formy wsparcia dziecka
Wyniki interwencji: działania organów sprawiedliwości, działania szkoły, działania rodziców

 

 

Podpisy osób odpowiedzialnych: